FAQ DLA WYROBÓW Z GRUPY 36

1. Co oznacza wprowadzenie wyrobu budowlanego do obrotu?
2. Które wyroby są objęte obowiązkiem sporządzania Krajowej Deklaracji Właściwości Użytkowych i znakowania znakiem budowlanym?
3. Czym są krajowe systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych?
4. Czym różnią się krajowe systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych?
5. Kto sporządza Krajową Deklarację Właściwości Użytkowych?
6. Co powinna zawierać Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych?
7. Co może stanowić krajową specyfikację techniczną, na podstawie której jest wystawiana Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych?
8. Które wyroby spośród wymienionych w Załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, nie są objęte obowiązkiem sporządzania Krajowej Deklaracji Właściwości użytkowych do 31 grudnia 2020 r.?
9. Kto i kiedy znakuje wyroby znakiem budowlanym?
10. Co to jest Krajowa Ocena Techniczna?
11. Dla jakich wyrobów są wydawane Krajowe Oceny Techniczne?
12. Czy dla wyrobów produkowanych na specjalne zamówienie potrzebna jest Krajowa Ocena Techniczna?
13. Kto określa czy wyrób budowlany jest objęty Polską Normą wyrobu?
14. Czy na podstawie Krajowej Oceny Technicznej można oznakować wyrób znakiem budowlanym?
15. Kto może wydawać Krajowe Oceny Techniczne?
16. Czy ITB jest upoważnione do wydawania KOT dla wszystkich grup wyrobów budowlanych?
17. Co to są Warunki Oceny Właściwości Użytkowych Wyrobu Budowlanego?
18. Na jakie wyroby zostały wydane Warunki Oceny?
19. Czy możliwe jest wydanie Krajowej Oceny Technicznej dla wyrobu, dla którego nie zostały opracowane Warunki Oceny?
20. Jaki jest termin ważności Krajowej Oceny Technicznej?
21. W jaki sposób rozpocząć procedurę uzyskania Krajowej Oceny Technicznej w ITB?
22. Czy do wydanej przez ITB Krajowej Oceny Technicznej można wprowadzać zmiany przed upływem terminu jej ważności?
23. Co powinna zawierać dokumentacja techniczna niezbędna do uzyskania Krajowej Oceny Technicznej?
24. Czym jest Zakładowa Kontrola Produkcji (ZKP)?
25. Czy Zakładowa Kontrola Produkcji jest warunkiem uzyskania Krajowej Oceny Technicznej?
26. Gdzie można wykonać badania typu wyrobów w ramach procedury uzyskania KOT?
27. Co rozumie się przez wyroby z grupy 36 np. nawiewniki i wywiewniki, wyrzutnie?
28. Czy tłumiki akustyczne stosowane w instalacjach wentylacji są objęte obowiązkiem sporządzania Krajowej Deklaracji Właściwości użytkowych i znakowania znakiem budowlanym?
29. Czy wyroby do wentylacji i klimatyzacji stosowane do procesów przemysłowych są objęte obowiązkiem sporządzania Krajowej Deklaracji Właściwości użytkowych i znakowania znakiem budowlanym?
30. Jakie są koszty przeprowadzenia procedury uzyskania Krajowej Oceny Technicznej?

Wprowadzenie do obrotu to udostępnienie po raz pierwszy wyrobu budowlanego na rynku. Natomiast udostępnienie na rynku oznacza każde dostarczenie wyrobu budowlanego w celu dystrybucji lub zastosowania na rynku w ramach działalności handlowej.

Oznakowaniu znakiem budowlanym podlegają wprowadzane do obrotu na rynku krajowym wyroby budowlane wymienione w  załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1966, z późn. zm.). Obowiązkowi temu nie podlegają wyroby objęte normami zharmonizowanymi oraz wyroby, dla których wydano europejskie oceny techniczne - ETA (zgodnie z wymaganiami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011), znakowane oznakowaniem CE, oraz wyroby udostępniane w Polsce na zasadzie tzw. wzajemnego uznawania (art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych - Dz. U.  z 2019 r. poz. 266 , z późn. zm.).

Krajowe systemy określają działania producenta związane z oceną i weryfikacją stałości właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, a także zakres tej oceny i weryfikacji, przeprowadzanej na zlecenie producenta przez akredytowaną jednostkę certyfikującą lub akredytowane laboratorium badawcze. Przypisane poszczególnym wyrobom krajowe systemy znajdą Państwo w Załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym.

Krajowe systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych (1+, 1, 2+, 3, 4) różnią się zakresem działań producenta, akredytowanej jednostki certyfikującej i akredytowanego laboratorium badawczego. Szczegółowy podział zadań wskazano w rozporządzeniu (§ 4) w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym.

UWAGA: w przypadku wyrobu objętego KOT ocena właściwości użytkowych zawarta jest w kot (nie występuje dodatkowa ocena właściwości użytkowych przez laboratorium w ramach krajowych systemów oceny). informacje dotyczące wymagań dla laboratoriów badawczych w procedurze KOT znajdą państwo w p. 26.

Krajową Deklarację Właściwości Użytkowych sporządza producent lub jego upoważniony przedstawiciel.

Wzór Krajowej Deklaracji Właściwości Użytkowych znajduje się w załączniku nr 2 do rozporządzenia w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym.

Krajową specyfikację techniczną stanowi Polska Norma wyrobu lub krajowa ocena techniczna.

Wyroby, które zgodnie z przepisami obowiązującymi do dnia 31 grudnia 2016 r. nie były objęte obowiązkiem znakowania znakiem budowlanym.

Producent znakuje wyrób budowlany znakiem budowlanym przed wprowadzeniem go do obrotu lub udostępnieniem na rynku krajowym.

Krajowa Ocena Techniczna jest udokumentowaną, pozytywną oceną właściwości użytkowych tych zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego, które zgodnie z zamierzonym zastosowaniem mają wpływ na spełnienie podstawowych wymagań, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo Budowlane (Dz.U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.), przez obiekty budowlane, w których wyrób będzie zastosowany.

Zgodnie z ustawą o wyrobach budowlanych (art. 9 ust. 1) Krajową Ocenę Techniczną wydaje się dla wyrobu budowlanego:

• nieobjętego zakresem przedmiotowym Polskiej Normy wyrobu
• jeżeli w odniesieniu do co najmniej jednej zasadniczej charakterystyki wyrobu budowlanego metoda oceny przewidziana w Polskiej Normie wyrobu nie jest właściwa
• jeżeli Polska Norma wyrobu nie przewiduje metody oceny w odniesieniu do co najmniej jednej zasadniczej charakterystyki wyrobu budowlanego

Art. 10 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych przewiduje jednostkowe zastosowanie wyrobów budowlanych  w obiekcie budowlanym. Możliwość ta nie dotyczy wyrobów objętych normą zharmonizowaną lub tych, dla których wydano ETA. Odnosi się do wyrobów wykonanych według indywidualnej dokumentacji technicznej, sporządzonej przez projektanta (konkretnego) obiektu lub z nim uzgodnionej, dla których producent wydał oświadczenie, że zapewniono zgodność wyrobu budowlanego z tą dokumentacją oraz z przepisami. Wyroby dopuszczone do jednostkowego zastosowania nie są też znakowane znakiem budowlanym B.

Do obowiązków producenta należy określenie czy wyrób budowlany jest objęty zakresem danej Polskiej Normy wyrobu.

W przypadku wyrobów podlegających krajowym systemom 3 lub 4, KOT stanowi dokument odniesienia do sporządzenia krajowej deklaracji właściwości użytkowych i oznakowania wyrobu znakiem budowlanym B. W przypadku wyrobów podlegających krajowym systemom 1+, 1, lub 2+ do oznakowania niezbędne jest również uzyskanie Krajowego Certyfikatu Stałości Właściwości Użytkowych lub Krajowego Certyfikatu Zgodności Zakładowej Kontroli Produkcji.

Krajowe Oceny Techniczne wydają Jednostki Oceny Technicznej i Krajowe Jednostki Oceny Technicznej. Wykaz Jednostek Oceny Technicznej i Krajowych Jednostek Oceny Technicznej upoważnionych na podstawie art. 9 ust. 2 i 11 ustawy o wyrobach budowlanych, do wydawania, zmieniania, przedłużania i uchylania krajowych ocen technicznych jest publikowany na stronach ministerstw właściwego ds. budownictwa, obecnie Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.

Zakres upoważnienia ITB do wydawania KOT obejmuje wszystkie grupy wyrobów wymienione w załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, z wyjątkiem grupy 12 (urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego: wyposażenie dróg) i 23 (wyroby do budowy dróg).

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie krajowych ocen technicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1968, art. 6 ust. 2): „W odniesieniu do wyrobów budowlanych, dla których istnieją wystarczające podstawy naukowe i wiedza praktyczna dla ustalenia jednolitego zakresu poziomu wymaganych właściwości użytkowych, jednostka oceny uwzględnia w postępowaniu ustalenia zawarte w warunkach oceny właściwości użytkowych wyrobu budowlanego.”

Opublikowane Warunki Oceny Właściwości Użytkowych Wyrobu Budowlanego z zakresu autoryzacji ITB znajdują się tutaj:  https://www.itb.pl/warunki-oceny/

Tak. Krajowa ocena techniczna dotycząca wyrobu, dla którego nie opracowano Warunków Oceny, wydawana jest na zasadach określonych w rozporządzeniu w sprawie krajowych ocen technicznych. W takim przypadku zakres oceny jest ustalany indywidualnie.

Krajowe Oceny Techniczne są wydawane na okres 5 lat.

Należy złożyć wniosek o wydanie Krajowej Oceny Technicznej.  Formularz wniosku znajduje się tutaj: https://www.itb.pl/krajowe-oceny-techniczne/.
Wypełniony i podpisany wniosek można przesłać drogą elektroniczną na kot@itb.pl lub pocztą na adres: Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Oceny Technicznej, ul. Filtrowa 1, 00-611 Warszawa.

Tak, na podstawie wniosku o wprowadzenie zmian do Krajowej Oceny Technicznej, dostępnego tutaj: wniosek o wprowadzenie zmian do KOT

Dokumentacja techniczna powinna zawierać:

• asortyment wyrobów z opisem technicznym, rysunkami i zestawieniem wymiarów,
• karty charakterystyki surowców i materiałów, z których produkowane są wyroby budowlane,
• opis zakładowej kontroli produkcji i związane z nią informacje o procesie produkcyjnym,
• obliczenia, raporty i sprawozdania z badań potwierdzające właściwości użytkowe wyrobów.

Zakładowa Kontrola Produkcji (ZKP) to system zasad i procedur niezbędnych do utrzymania wymaganej jakości produkowanych wyrobów. Producent powinien mieć wdrożony system zakładowej kontroli produkcji w zakładzie produkcyjnym. ZKP powinna być dostosowana do technologii produkcji i zapewniać utrzymanie w produkcji seryjnej deklarowanych właściwości użytkowych wyrobu. Obejmuje specyfikację i sprawdzanie surowców i składników, kontrolę i badania w procesie wytwarzania oraz badania kontrolne prowadzone przez producenta zgodnie z ustalonym planem badań oraz według zasad i procedur określonych w dokumentacji ZKP.

Tak. Rozporządzenie w sprawie krajowych ocen technicznych  wymaga aby producent dostarczył opis ZKP.

Badania typu wyrobów można wykonać we właściwych merytorycznie laboratoriach badawczych (w tym w ITB: https://www.itb.pl/badania-laboratoryjne/).

Mogą być również zaakceptowane badania przeprowadzone  przez producenta w laboratorium zakładowym. W takim przypadku konieczne jest przeprowadzenie oględzin (inspekcji) stanowiska badawczego oraz weryfikacja dokumentacji (m.in. opis procedur badawczych, świadectw wzorcowania urządzeń pomiarowych itp.).

Objaśnienia dotyczące terminologii znajdują się w normie PN-EN 12792:2006.

Nie. Tylko wyroby wymienione w grupie 36 w Załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, są objęte takim obowiązkiem.

Nie. Grupa wyrobów 36 wg załącznika do nr 1 do rozporządzenia w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym  nie dotyczy wyrobów przeznaczonych do stosowania wyłączenie do procesów przemysłowych. Przykładem takich wyrobów mogą być przewody instalacji odpylających.

Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie krajowych ocen technicznych koszty określa się po zakończeniu procedury na podstawie godzinowych nakładów pracy, zależnych m.in. od :

• zakresu złożonego wniosku i dołączonej dokumentacji technicznej;
• stopnia złożoności wyrobu budowlanego i zastosowanych rozwiązań materiałowo-technologicznych.

Klient może uzyskać informację o orientacyjnym maksymalnym koszcie przeprowadzenia procedury po przedstawieniu dokumentacji technicznej.